BEKIJK HIER DE FOTO'S
Noord-Ierland (Engels: Northern Ireland, Iers: Tuaisceart Éireann) is een gebied op het noordelijke gedeelte van het eiland Ierland (Europa). Noord-Ierland grenst enkel aan de Republiek Ierland en vormt samen met Engeland, Wales en Schotland het Verenigd Koninkrijk. De hoofdstad van Noord-Ierland is Belfast. Een aantal grote steden in Noord-Ierland zijn: Newtownabbey, Ballymena en Derry (Londonderry).
Noord-Ierland is grotendeels een bergachtig gebied. Het hoogste punt van Noord-Ierland is de Slieve Donard met een hoogte van 848 meter. Verder is het landschap veelal glooiend met groene heuvels. De kustlijn van Noord-Ierland is rotsachtig met verschillende baaitjes. Vooral de hoofdstad van Noord-Ierland trekt veel toeristen. Belfast staat bekend om de vele pubs, indrukwekkende muurschilderingen, historische gebouwen (o.a. cathedralen en kastelen) en de bouw van de RMS Titanic. Noord-Ierland en dan vooral Belfast staat ook al jarenlang in het teken van een (gewapende) conflicten tussen katholieken en protestanten. Verder staat Noord-Ierland nog bekend om zijn vele bakkerijen en bierbrouwerijen.
Officiële naam: Noord-Ierland
Continent: Europa
Oppervlakte: 13.843 km²
Hoofdstad: Belfast
Inwoneraantal: 1.810.900 inwoners (2011)
Regeringsvorm: Constitutionele monarchie
Hoogste punt: 850 m (Slieve Donard)
Afstand (Amsterdam – Belfast): 761 km
Vliegduur: circa 1 uur en 45 minuten
Reisadvies
Actuele status: Waakzaamheid betrachten.
Dit reisadvies is afgegeven door het Ministerie van Buitenlandse Zaken en moet er voor zorgen dat reizigers zich beter voorbereiden op mogelijke veiligheidsrisico’s tijdens een buitenlands verblijf. Een uitgebreide toelichting op dit reisadvies vindt u op Rijksoverheid.
Weer en klimaat
Noord-Ierland heeft een gematigd zeeklimaat. Tijdens de zomermaanden liggen de temperaturen rond de 15 tot 20 graden en tijdens de wintermaanden rond de 5 tot 10 graden.
Het actuele weer (weerbericht) en een weersverwachting voor Noord-Ierland vindt u op onze uitgebreide weer pagina.
Uitgebreide informatie over het klimaat van Noord-Ierland vindt u op Klimaatinfo.
Beste reistijd
Juni, juli en augustus zijn de beste maanden om naar Noord-Ierland te reizen. In deze maanden zijn de temperaturen het aangenaamst.
Taal
Engels is de officiële taal in Noord-Ierland. Daarnaast wordt er Iers gesproken.
Reisdocumenten
U dient te beschikken over een geldige identiteitskaart of paspoort.
Een visum is niet nodig.
Ambassades en consulaten
Hieronder volgt een overzicht van relevante diplomatieke vertegenwoordigingen met o.a. adres en contactgegevens.
Nederlandse ambassade in het Verenigd Koninkrijk:
verenigdkoninkrijk.nlambassade.org.
Nederlandse consulaat in het Verenigd Koninkrijk (consulaat Belfast):
verenigdkoninkrijk.nlambassade.org.
Ambassade van het Verenigd Koninkrijk in Nederland: ukinnl.fco.gov.uk.
Consulaat van het Verenigd Koninkrijk in Nederland: ukinnl.fco.gov.uk.
Vaccinatie (inenting)
Voor een bezoek aan Noord-Ierland heeft u geen vaccinaties nodig.
Geld en Geldzaken
In Noord-Ierland wordt betaald met de Britse pond (GBP), daarnaast kan men er met de Euro (EUR) terecht.
De actuele stand van deze valuta (muntsoort, munteenheid) vindt u op onze wisselkoers pagina.
Een overzicht van alle geldautomaten in Noord-Ierland vindt u op onze geldautomaten pagina.
Britse ponden bestelt u eenvoudig via GWK Travelex, zonder provisiekosten.
Tijdsverschil
In Noord-Ierland is het 1 uur vroeger dan in Nederland.
De zomertijd in Noord-Ierland loopt gelijk aan die van Nederland.
De lokale tijd, datum en tijdzone van Noord-Ierland vindt u op onze tijdsverschil pagina.
Verkeer en route
In Noord-Ierland moet u aan de linkerkant van de weg rijden.
Informatie over het openbaar vervoer in Noord-Ierland vindt u op Translink.
Met de Google routeplanner kunt u van, naar of binnen Noord-Ierland een routebeschrijving samenstellen.
Elektriciteit
In Noord-Ierland heeft u een verloopstekker nodig.
Meer informatie over gangbare stekkers en stopcontacten in Noord-Ierland vindt u op onze elektriciteit pagina (kijk onder het Verenigd Koninkrijk).
Hulpdiensten
Mocht u in het geval van nood de hulp nodig hebben van politie, brandweer en/of ambulance dan kunt u gebruik maken van onderstaande alarmnummers.
– Politie: 999 of 112
– Brandweer: 999 of 112
– Ambulance: 999 of 112
– Niet spoedeisende hulp: 0845-6008000
Kraanwater
Het wordt afgeraden om water uit de kraan te drinken.
Indien u niet in de mogelijkheid bent om water in flessen te kopen, kook dan het water gedurende 5 minuten. Na het water afgekoeld te hebben kunt u het veilig gebruiken als drinkwater en voor zaken als tanden poetsen, lenzen schoonmaken en het wassen van groente en/of fruit.
Nieuws en kranten
Het laatste nieuws met betrekking tot Noord-Ierland vindt u op Google nieuws.
Een overzicht van de kranten uit Noord-Ierland vindt u op Abyznewslinks.
Internet
Websites uit Noord-Ierland eindigen op .co.uk of .ie.
Officiële websites van Noord-Ierland:
northernireland.gov.uk en discovernorthernireland.com.
Telefonie
De landcode (landnummer) om iemand in Noord-Ierland te kunnen bellen is 0044 of +44.
Wilt u vanuit Noord-Ierland naar Nederland bellen gebruik dan 01031.
(Als u een landcode gebruikt, moet u de eerste 0 van het te bellen nummer weglaten.)
Telefoonnummers vindt u in de Telefoongids van Noord-Ierland.
Bedrijfsgegevens vindt u in de Gouden Gids van Noord-Ierland.
Feestdagen en schoolvakanties
De nationale feestdag van Noord-Ierland valt op 17 maart (St. Patrick’s Day).
Een overzicht van alle overige feestdagen in Noord-Ierland vindt u op Web-calendar.
Een overzicht van alle schoolvakanties in Noord-Ierland vindt u in de schoolgids van Eurydice.
Beoordelingen en reiservaringen
Op Zoover en TripAdvisor vindt u beoordelingen van reizigers over accommodaties (bv. hotels en vakantiewoningen), restaurants en bestemmingen in Noord-Ierland, aangevuld met foto’s, video’s en bezienswaardigheden.
Beschermde natuurgebieden en werelderfgoed
Een overzicht van de beschermde natuurgebieden (o.a. nationale parken, reservaten en wildparken) in Noord-Ierland vindt u op Protectedplanet.
Een overzicht van de werelderfgoederen in Noord-Ierland vindt u op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Douaneregels
Wilt u weten hoeveel u mag in- en uitvoeren bij een reis naar Noord-Ierland? Op de website van IATA vindt u een overzicht met de maximale hoeveelheden van o.a. sigaretten, alcohol, geld en parfum. Als u zich aan deze hoeveelheden houdt hoeft u niets aan te geven bij de douane. Daarnaast vindt u op deze website de wet- en regelgeving omtrent het invoeren van huisdieren.
Relevante wetgeving
Hieronder vindt u relevante wet- en regelgeving, waar u wellicht mee te maken krijgt tijdens uw bezoek aan Noord-Ierland.
– Alcohol: Kopen en/of drinken vanaf 18 jaar.
– Alcohol en verkeer: Maximaal toegestane alcoholpromillage is 0,8.
– Tabak: Kopen en/of roken vanaf 18 jaar.
– Rookverbod: In openbare gelegenheden.
– Homoseksualiteit: Toegestaan
Wist u dat…
…De Titanic gebouwd is in Noord-Ierland?
…Ongeveer de helft van de bevolking jonger dan 30 jaar is?
…Men in Noord-Ierland het grootste meer van heel het Verenigd Koninkrijk vindt?
…Noord-Ierland bekend staat om zijn jaarlijkse Oranjemars?
…Noord-Ierland langere tijd het toneel is geweest van bloedige aanslagen?
…Noord-Ierland de grootste droogdok ter wereld heeft?
Noord-Ierland is grotendeels een bergachtig gebied. Het hoogste punt van Noord-Ierland is de Slieve Donard met een hoogte van 848 meter. Verder is het landschap veelal glooiend met groene heuvels. De kustlijn van Noord-Ierland is rotsachtig met verschillende baaitjes. Vooral de hoofdstad van Noord-Ierland trekt veel toeristen. Belfast staat bekend om de vele pubs, indrukwekkende muurschilderingen, historische gebouwen (o.a. cathedralen en kastelen) en de bouw van de RMS Titanic. Noord-Ierland en dan vooral Belfast staat ook al jarenlang in het teken van een (gewapende) conflicten tussen katholieken en protestanten. Verder staat Noord-Ierland nog bekend om zijn vele bakkerijen en bierbrouwerijen.
Officiële naam: Noord-Ierland
Continent: Europa
Oppervlakte: 13.843 km²
Hoofdstad: Belfast
Inwoneraantal: 1.810.900 inwoners (2011)
Regeringsvorm: Constitutionele monarchie
Hoogste punt: 850 m (Slieve Donard)
Afstand (Amsterdam – Belfast): 761 km
Vliegduur: circa 1 uur en 45 minuten
Reisadvies
Actuele status: Waakzaamheid betrachten.
Dit reisadvies is afgegeven door het Ministerie van Buitenlandse Zaken en moet er voor zorgen dat reizigers zich beter voorbereiden op mogelijke veiligheidsrisico’s tijdens een buitenlands verblijf. Een uitgebreide toelichting op dit reisadvies vindt u op Rijksoverheid.
Weer en klimaat
Noord-Ierland heeft een gematigd zeeklimaat. Tijdens de zomermaanden liggen de temperaturen rond de 15 tot 20 graden en tijdens de wintermaanden rond de 5 tot 10 graden.
Het actuele weer (weerbericht) en een weersverwachting voor Noord-Ierland vindt u op onze uitgebreide weer pagina.
Uitgebreide informatie over het klimaat van Noord-Ierland vindt u op Klimaatinfo.
Beste reistijd
Juni, juli en augustus zijn de beste maanden om naar Noord-Ierland te reizen. In deze maanden zijn de temperaturen het aangenaamst.
Taal
Engels is de officiële taal in Noord-Ierland. Daarnaast wordt er Iers gesproken.
Reisdocumenten
U dient te beschikken over een geldige identiteitskaart of paspoort.
Een visum is niet nodig.
Ambassades en consulaten
Hieronder volgt een overzicht van relevante diplomatieke vertegenwoordigingen met o.a. adres en contactgegevens.
Nederlandse ambassade in het Verenigd Koninkrijk:
verenigdkoninkrijk.nlambassade.org.
Nederlandse consulaat in het Verenigd Koninkrijk (consulaat Belfast):
verenigdkoninkrijk.nlambassade.org.
Ambassade van het Verenigd Koninkrijk in Nederland: ukinnl.fco.gov.uk.
Consulaat van het Verenigd Koninkrijk in Nederland: ukinnl.fco.gov.uk.
Vaccinatie (inenting)
Voor een bezoek aan Noord-Ierland heeft u geen vaccinaties nodig.
Geld en Geldzaken
In Noord-Ierland wordt betaald met de Britse pond (GBP), daarnaast kan men er met de Euro (EUR) terecht.
De actuele stand van deze valuta (muntsoort, munteenheid) vindt u op onze wisselkoers pagina.
Een overzicht van alle geldautomaten in Noord-Ierland vindt u op onze geldautomaten pagina.
Britse ponden bestelt u eenvoudig via GWK Travelex, zonder provisiekosten.
Tijdsverschil
In Noord-Ierland is het 1 uur vroeger dan in Nederland.
De zomertijd in Noord-Ierland loopt gelijk aan die van Nederland.
De lokale tijd, datum en tijdzone van Noord-Ierland vindt u op onze tijdsverschil pagina.
Verkeer en route
In Noord-Ierland moet u aan de linkerkant van de weg rijden.
Informatie over het openbaar vervoer in Noord-Ierland vindt u op Translink.
Met de Google routeplanner kunt u van, naar of binnen Noord-Ierland een routebeschrijving samenstellen.
Elektriciteit
In Noord-Ierland heeft u een verloopstekker nodig.
Meer informatie over gangbare stekkers en stopcontacten in Noord-Ierland vindt u op onze elektriciteit pagina (kijk onder het Verenigd Koninkrijk).
Hulpdiensten
Mocht u in het geval van nood de hulp nodig hebben van politie, brandweer en/of ambulance dan kunt u gebruik maken van onderstaande alarmnummers.
– Politie: 999 of 112
– Brandweer: 999 of 112
– Ambulance: 999 of 112
– Niet spoedeisende hulp: 0845-6008000
Kraanwater
Het wordt afgeraden om water uit de kraan te drinken.
Indien u niet in de mogelijkheid bent om water in flessen te kopen, kook dan het water gedurende 5 minuten. Na het water afgekoeld te hebben kunt u het veilig gebruiken als drinkwater en voor zaken als tanden poetsen, lenzen schoonmaken en het wassen van groente en/of fruit.
Nieuws en kranten
Het laatste nieuws met betrekking tot Noord-Ierland vindt u op Google nieuws.
Een overzicht van de kranten uit Noord-Ierland vindt u op Abyznewslinks.
Internet
Websites uit Noord-Ierland eindigen op .co.uk of .ie.
Officiële websites van Noord-Ierland:
northernireland.gov.uk en discovernorthernireland.com.
Telefonie
De landcode (landnummer) om iemand in Noord-Ierland te kunnen bellen is 0044 of +44.
Wilt u vanuit Noord-Ierland naar Nederland bellen gebruik dan 01031.
(Als u een landcode gebruikt, moet u de eerste 0 van het te bellen nummer weglaten.)
Telefoonnummers vindt u in de Telefoongids van Noord-Ierland.
Bedrijfsgegevens vindt u in de Gouden Gids van Noord-Ierland.
Feestdagen en schoolvakanties
De nationale feestdag van Noord-Ierland valt op 17 maart (St. Patrick’s Day).
Een overzicht van alle overige feestdagen in Noord-Ierland vindt u op Web-calendar.
Een overzicht van alle schoolvakanties in Noord-Ierland vindt u in de schoolgids van Eurydice.
Beoordelingen en reiservaringen
Op Zoover en TripAdvisor vindt u beoordelingen van reizigers over accommodaties (bv. hotels en vakantiewoningen), restaurants en bestemmingen in Noord-Ierland, aangevuld met foto’s, video’s en bezienswaardigheden.
Beschermde natuurgebieden en werelderfgoed
Een overzicht van de beschermde natuurgebieden (o.a. nationale parken, reservaten en wildparken) in Noord-Ierland vindt u op Protectedplanet.
Een overzicht van de werelderfgoederen in Noord-Ierland vindt u op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Douaneregels
Wilt u weten hoeveel u mag in- en uitvoeren bij een reis naar Noord-Ierland? Op de website van IATA vindt u een overzicht met de maximale hoeveelheden van o.a. sigaretten, alcohol, geld en parfum. Als u zich aan deze hoeveelheden houdt hoeft u niets aan te geven bij de douane. Daarnaast vindt u op deze website de wet- en regelgeving omtrent het invoeren van huisdieren.
Relevante wetgeving
Hieronder vindt u relevante wet- en regelgeving, waar u wellicht mee te maken krijgt tijdens uw bezoek aan Noord-Ierland.
– Alcohol: Kopen en/of drinken vanaf 18 jaar.
– Alcohol en verkeer: Maximaal toegestane alcoholpromillage is 0,8.
– Tabak: Kopen en/of roken vanaf 18 jaar.
– Rookverbod: In openbare gelegenheden.
– Homoseksualiteit: Toegestaan
Wist u dat…
…De Titanic gebouwd is in Noord-Ierland?
…Ongeveer de helft van de bevolking jonger dan 30 jaar is?
…Men in Noord-Ierland het grootste meer van heel het Verenigd Koninkrijk vindt?
…Noord-Ierland bekend staat om zijn jaarlijkse Oranjemars?
…Noord-Ierland langere tijd het toneel is geweest van bloedige aanslagen?
…Noord-Ierland de grootste droogdok ter wereld heeft?
Belfast (Iers: Béal Feirste) is een district met de officiële titel van city, op het eiland Ierland en is de grootste stad van Noord-Ierland in de provincie Ulster, en heeft volgens een schatting uit 2018 een inwonertal van 342.000. Het is sinds 1922 de hoofdstad van Noord-Ierland, en het is de hoofdstad van County Antrim.
De naam Belfast stamt van het Iers Béal Feirste, ofwel monding van de Farset, de rivier waaromheen de stad is gebouwd. De rivier die zelf is opgegaan in de grotere rivier Lagan, heeft tegenwoordig weinig bekendheid, en stroomt in een pijp onder de stad.
Belfast ligt, zoals gezegd, aan de monding van de rivier de Lagan aan de zeearm Belfast Lough. Via deze zeearm ligt Belfast in directe verbinding met de Ierse Zee. De stad wordt omringd door heuvels (Black Mountain en Cavehill). Belfast heeft een aantal oude gebouwen, waaronder de zetel van Queen's University (1849) en de City Hall (1903). Onder de best bewaarde zijn twee (voormalige) banken: Ulster Bank (1860) en Northern Bank (1769).
De scheepswerf Harland and Wolff was de grootste ter wereld toen het de Titanic bouwde. De kranen Samson en Goliath (respectievelijk 106 en 96 meter hoog) zijn van ver te zien. Andere belangrijke historische industrieën zijn het Ierse linnen en het maken van touw.
De stad heeft twee vliegvelden, George Best Belfast City Airport, aan de rand van de stad bij Holywood, en Belfast International Airport, nabij Lough Neagh.
De meeste bewoners van West-Belfast zijn katholiek. Sommige buurten hebben een katholieke meerderheid van wel 90%. De stad is door de religie nog steeds sterk verdeeld in gesegregeerde protestantse (loyalistische) en katholieke (republikeinse) buurten. Waartoe de meerderheid van de buurt behoort, is te herkennen aan graffiti, schilderingen en vlaggen bij de ingangen van de buurten. Om de bevolkingsgroepen uit elkaar te houden bestaat sinds 1969 de Belfast Muur.
Chinezen zijn de grootste niet-blanke bevolkingsgroep. Verder wonen er in Belfast ook kleine aantallen moslims en hindoes. Sinds de toetreding van de meeste MOE-landen tot de Europese Unie, wonen er ook veel Polen. Belfast heeft ook een kleine gemeenschap van Irish travellers. Meer dan de helft van de etnische minderheden woont in Zuid-Belfast.
GeschiedenisDe regio waar Belfast ligt is bewoond sinds de bronstijd en overblijfselen van forten uit de ijzertijd kunnen nog steeds worden waargenomen. Aan de monding van de rivier werd in 1177 voor het eerst een kasteel gebouwd door John de Courcy. Zijn kasteel, en de aanliggende nederzetting, werden 20 jaar later vernietigd, en de regio kwam onder het bestuur van de familie O'Neill. Vroeg in de 17e eeuw werd Belfast een plaats waar de Engelsen en Schotten zich vestigden, volgens het plan van Sir Arthur Chichester, om het gebied te koloniseren. Dit resulteerde in een rebellie van de autochtone bevolking in 1641. Later trok Belfast veel hugenoten aan, die een wijdverspreide linnenindustrie opzetten. Belfast werd ook het centrum van het Ierse protestantisme.
De tegenstelling tussen de katholieke en protestante bevolkingsgroepen werd pas echt zichtbaar in de 19e eeuw. Sindsdien wordt de stad geplaagd door de verdeling tussen de katholieken en de protestanten, en werd hard geraakt in de strijd (The Troubles) tussen 1960 en 1997. De helft van de slachtoffers in deze periode viel in Belfast. Het vier-sterren Europe Hotel in het centrum werd ongeveer 30 keer getroffen door bomaanslagen van de IRA, en staat sindsdien bekend als het hotel met de meeste bomaanslagen in Europa. Sinds de wapenstilstand uit 1997 is het aantal gewelddadige uitbarstingen sterk gedaald, en is er hoop op een blijvende vrede.
Sinds die tijd heeft Belfast een groei doorgemaakt, met veel investeringen in het centrum (het is nu een voetgangersgebied met alle grote internationale winkels), een sportstadion en een modern theater (The Waterfront Hall).
Derry of Londonderry (Iers: Doire, wat eikenbos betekent) is een civil parish met de officiële titel van city, in het noorden van Noord-Ierland. Derry is na Belfast de grootste stad in Noord-Ierland. In 2001 had de stad Derry 83.652 inwoners. Ze ligt aan de rivier de Foyle, niet ver van de plaats waar die overgaat in Lough Foyle.
Sinds 2015 is de stad geen district meer op zich, maar na fusie met het voormalig district Strabane onderdeel van het district Derry and Strabane.
Rol in de burgeroorlog
De stad speelde samen met Belfast een belangrijke rol in de onlusten (the Troubles) tussen katholieken en unionisten in het laatste derde deel van de twintigste eeuw. De Slag van de Bogside van 12 tot 14 augustus 1969 wordt vaak aangehaald als het startschot van die onlusten. Ook Bloody Sunday, een dramatisch hoogtepunt in de onlusten, vond in Derry plaats. Vanaf 1991 was Derry echter rustiger dan andere brandhaarden.
Een opmerkelijk monument is de Peace Bridge (Vredesbrug) die sinds 25 juni 2011 zowel symbolisch als praktisch de overwegend unionistische wijk Waterside op de rechteroever van de Foyle verbindt met het overwegend katholieke stadscentrum op de linkeroever.
Controverse over de naam
De naam van de stad is een controversieel punt. De stad heet officieel Londonderry, maar de gemeente eromheen heet officieel Derry. In het dagelijks spraakgebruik is het meestal Derry. Britten en Noord-Ierse unionisten en protestanten zeggen soms Londonderry, Ierse nationalisten en katholieken zullen dat zelden zeggen. In de republiek Ierland kent men alleen Derry, en in de Ierse taal alleen Doire, in het Iers zal men zeer zelden Londaindoire horen. Het grootste deel van de inwoners van de stad is katholiek en gebruikt dus de naam Derry.
Er is een voorstel tot een compromis gedaan, "Derry/Londonderry" (uitgesproken als "Derry stroke Londonderry"). Hierdoor is de ironische benaming "Stroke City" in zwang geraakt.
The Troubles (Iers: Na Trioblóidí, Nederlands: "De Problemen") is het etnisch-nationalistische conflict in Noord-Ierland van de jaren 1960 tot de ondertekening van het Goede Vrijdag-akkoord op 10 april 1998. The Troubles is aangeduid als terrorisme, een etnisch conflict, een conflict met vele zijden, een guerrillaoorlog en zelfs een burgeroorlog. Ze worden vaak gezien als een strijd tussen protestanten en katholieken. Deze oorlog wordt ook wel de Noord-Ierse oorlog genoemd.
Oorsprong
Het conflict is terug te voeren naar 1609, de volksplanting van Ulster, waarbij land van katholieken werd afgenomen en aan (voornamelijk) protestantse Engelsen en Schotten werd overgedragen. Tussen 1641 en 1653 en later tussen 1689 en 1691 zorgden botsingen tussen beide bevolkingsgroepen tot bloedige conflicten. De Britse regering stelde specifieke penal laws in, waarmee religieuze, wettige en politieke rechten van iedereen afhankelijk gemaakt werden van lidmaatschap van de Church of Ireland, de staatskerk van anglicaanse signatuur.
In de latere achttiende eeuw werden die penal laws minder streng, waardoor katholieken weer land mochten kopen en huren. Protestantse zogenaamde "Peep O'Day Boys" voerden aanvallen uit, waardoor katholieken zich vanaf 1790 verenigden in "The Defenders" en tegenaanvallen plaatsen. Dit zorgde voor polarisatie en een drastische afname van hervormers binnen de protestantse bevolking, die tot dan toe meer en meer open hadden gestaan voor democratische hervormingen.
Vele presbyterianen, katholieken en liberale protestanten waren actief in de Society of United Irishmen, een beweging die geïnspireerd was door de Franse Revolutie, gericht op het beëindigen van de sektarische verdeling in Ierland en het oprichten van een Ierse Republiek, niet sektarisch en onafhankelijk van Groot-Brittannië. Het ideaal van de United Irishmen werd echter tenietgedaan door een mislukte Ierse rebellie van 1798 en de daaruit voortkomende repressie als ook het aanhoudende sektarische geweld tussen katholieken en protestanten. De Britse regering mobiliseerde de "hardline" protestanten tegen de vrijheidsbeweging. "The Orange Order", die in 1795 is opgericht, is een nog immer voortdurende manifestatie van deze mobilisering. Het gevolg was een permanente staat van verdeeldheid.
Het afschaffen van het Ierse parlement en het invoegen van Ierland in het Verenigd Koninkrijk in 1801 zorgden voor nog meer verdeeldheid. Daniel O'Connell zorgde ervoor dat de discriminatie van katholieken (en overige andersgelovigen) niet meer wettig was. De protestanten, bang om een minderheid in een katholiek Ierland te zijn, steunden de Britse regering. Het conflict was nu dus in twee kampen verdeeld, zij die de Act of Union aanhingen, de zogenaamde Unionisten en de Nationalisten. Dit is zo tot op de dag van vandaag. Aanvankelijk waren de Nationalisten en Unionisten nog tot compromissen bereid, maar dit verminderde sterk aan het einde van de 19e en begin 20e eeuw. Rond deze tijd kwam daar nog een economisch doel bij, omdat Ulster het meest geïndustrialiseerde deel van Ierland was en daarom erg afhankelijk van de (vrije) handel met Groot-Brittannië en het Britse rijk.
De verdeling van Ierland
Tegen 1910 stond Ierse (gelimiteerde) zelfbeschikking op het punt werkelijkheid te worden. De protestanten, bang voor hun eigen toekomst, tekenden het zogenaamde Ulster Covenant, waarin ze zelfbeschikking zouden bestrijden, desnoods met geweld. Hiertoe vormde men de paramilitaire Ulster Volunteer Force en importeerde wapens. Nationalisten vormden de Irish Volunteers, wiens doel was om zelfbeschikking te verkrijgen. De Britse regering had voor de Eerste Wereldoorlog het besluit genomen om Ierland zelfbeschikking te verlenen, maar door de oorlog werd dit naar de achtergrond geschoven.
De Paasopstand in 1916 zorgde dat het punt weer opvlamde, maar deze werd bloedig neergeslagen. Vijftien leiders van de zogenaamde Rising werden geëxecuteerd, waardoor Nationalisten verder radicaliseerden. In 1918 werd door Sinn Féin de Dáil (Iers Parlement) in Dublin opgezet, waarmee men zich afscheidde van het Verenigd Koninkrijk, hoewel dit nog niet werd erkend door andere landen. Een gewapende aanslag op twee politieagenten zorgde voor het begin van een guerrillaoorlog, waarin de Irish Republican Army (IRA) tegen Britse troepen streed. In het Anglo-Iers verdrag werd Ierland officieel verdeeld in Noord- en Zuid-Ierland. De Ierse Vrijstaat had echter nog geen onafhankelijkheid, die pas in 1949 kwam. Het was ook een bevestiging van de verdeling van de Ieren.
Noord-Ierland echter kreeg ook een regering, door Unionisten niet gevraagd, maar wel omarmd. Ook zagen ze de verdeling positief en een bevestiging van wat de meerderheid - binnen de grenzen van Noord-Ierland - wilde. De Nationalisten zagen dit echter als illegaal en tegen de wil in van de meerderheid van de Ieren. De Nationalisten binnen Noord-Ierland werden niet geïntegreerd in de protestante bevolking. De Nationalisten weigerden de politieke situatie te accepteren, waarin de wortels liggen voor het conflict in de jaren 60.
Hoe The Troubles begonnen
Tot 1966 was het relatief vredig in Noord-Ierland (en de republiek), maar dat jaar zag de opleving van de Ulster Volunteer Force, een illegale paramilitaire organisatie, in antwoord op een schijnende opleving van de IRA tegen de tijd van de 50e verjaardag van de Paasopstand. De UVF voerde drie moorden uit voordat de daders opgepakt en gestraft werden, echter bleef de groep zelf bestaan. Veelal wordt de start van The Troubles in 1968 gezien, toen de Northern Ireland Civil Rights Association (NICRA) een vredige mars hield. Men had hierbij gekeken naar het succes van Dr. Martin Luther King, waarbij de NICRA de misstanden ten opzichte van de katholieken en de klachten van de nationalisten weer onder de aandacht wilde brengen. Ian Paisley en andere Unionisten zagen de NICRA als een dekmantel voor de IRA en noemde het een "Trojaans Paard". Velen zagen niks in een gelijkheid tussen protestanten en katholieken in Noord-Ierland. Geweld brak uit bij verscheidene Burgerrechtmarsen, waarin protestantse loyalisten de protesteerders aanvielen met knuppels. De politie (de Royal Ulster Constabulary) werd beschuldigd van het verdedigen van de loyalisten en het toestaan van het geweld.
Het geweld tegen de protesteerders kwam onder meer voort uit het zwartmaken van hen door verschillende leiders binnen de protestantse samenleving, die beweerden dat de IRA achter de NICRA zat en dat ze bovendien een hernieuwde gewapende campagne wilden beginnen. Feitelijk was de IRA op dat moment onderbezet, had weinig wapens, weinig aanhang en probeerde (uit noodzaak) hun gelijk op niet gewelddadige manier te krijgen. Sterker nog, de eerste bommen die afgingen ten tijde van The Troubles, waren door de UVF in scène gezet om daarmee het gelijk over de beweringen tegen de IRA kracht bij te zetten.
In 1969 werd de onrust erger, waarbij barricades werden opgericht in gebieden van Derry en Belfast waar veel nationalisten woonden. Het conflict mondde uit in de zogenaamde Slag van de Bogside tussen 12 en 14 augustus in een wijk van Derry, waarin een protestantse mars langs de stadsmuren in een confrontatie uitmondde met de katholieke bewoners van de Bogside en de politie. De Britse regering reageerde door troepen te sturen. De slag zorgde voor veel sektarisch geweld in Belfast, Newry, Strabane en andere plaatsen, waarbij huizen verbrand werden en mensen gedood werden. De nationalisten beschuldigden de politie van hulp aan (of in ieder geval het niet tegenhouden van) loyalisten tijdens de schermutselingen. De IRA kreeg veel kritiek doordat men de katholieke bevolking van Belfast niet had verdedigd. Volgens een katholieke priester was de IRA een afkorting voor "I Ran Away" (Ik rende weg). Het resultaat was dat er zeven doden te betreuren waren, 750 gewonden en 1505 katholieke families uit hun huizen verdreven werden (vijf keer zoveel als uitgedreven protestanten).
De Noord-Ierse regering vroeg de Britten om troepen te sturen, deels gedreven door berichten dat de Ierse regering militaire interventie overwoog om de katholieke buurten in Derry te beschermen. De nationalisten verwelkomden aanvankelijk het leger, omdat ze de politie niet vertrouwden. Na hardhandig optreden door het leger daalde echter ook het vertrouwen in het leger.
Veel Unionisten zien de burgerrechtenbeweging als de oorzaak achter The Troubles. Zij beweren dat het de regering destabiliseerde en een gat achterliet dat opgevuld werd door paramilitaire groeperingen. Anderen - voornamelijk (maar niet exclusief) nationalisten - zien de weerstand tegen de burgerrechtenbeweging door Ian Paisley en andere loyalisten als een symptoom van het sektarische systeem van de regering, dat corrupt was en daardoor wel moest vallen.
De naam Belfast stamt van het Iers Béal Feirste, ofwel monding van de Farset, de rivier waaromheen de stad is gebouwd. De rivier die zelf is opgegaan in de grotere rivier Lagan, heeft tegenwoordig weinig bekendheid, en stroomt in een pijp onder de stad.
Belfast ligt, zoals gezegd, aan de monding van de rivier de Lagan aan de zeearm Belfast Lough. Via deze zeearm ligt Belfast in directe verbinding met de Ierse Zee. De stad wordt omringd door heuvels (Black Mountain en Cavehill). Belfast heeft een aantal oude gebouwen, waaronder de zetel van Queen's University (1849) en de City Hall (1903). Onder de best bewaarde zijn twee (voormalige) banken: Ulster Bank (1860) en Northern Bank (1769).
De scheepswerf Harland and Wolff was de grootste ter wereld toen het de Titanic bouwde. De kranen Samson en Goliath (respectievelijk 106 en 96 meter hoog) zijn van ver te zien. Andere belangrijke historische industrieën zijn het Ierse linnen en het maken van touw.
De stad heeft twee vliegvelden, George Best Belfast City Airport, aan de rand van de stad bij Holywood, en Belfast International Airport, nabij Lough Neagh.
De meeste bewoners van West-Belfast zijn katholiek. Sommige buurten hebben een katholieke meerderheid van wel 90%. De stad is door de religie nog steeds sterk verdeeld in gesegregeerde protestantse (loyalistische) en katholieke (republikeinse) buurten. Waartoe de meerderheid van de buurt behoort, is te herkennen aan graffiti, schilderingen en vlaggen bij de ingangen van de buurten. Om de bevolkingsgroepen uit elkaar te houden bestaat sinds 1969 de Belfast Muur.
Chinezen zijn de grootste niet-blanke bevolkingsgroep. Verder wonen er in Belfast ook kleine aantallen moslims en hindoes. Sinds de toetreding van de meeste MOE-landen tot de Europese Unie, wonen er ook veel Polen. Belfast heeft ook een kleine gemeenschap van Irish travellers. Meer dan de helft van de etnische minderheden woont in Zuid-Belfast.
GeschiedenisDe regio waar Belfast ligt is bewoond sinds de bronstijd en overblijfselen van forten uit de ijzertijd kunnen nog steeds worden waargenomen. Aan de monding van de rivier werd in 1177 voor het eerst een kasteel gebouwd door John de Courcy. Zijn kasteel, en de aanliggende nederzetting, werden 20 jaar later vernietigd, en de regio kwam onder het bestuur van de familie O'Neill. Vroeg in de 17e eeuw werd Belfast een plaats waar de Engelsen en Schotten zich vestigden, volgens het plan van Sir Arthur Chichester, om het gebied te koloniseren. Dit resulteerde in een rebellie van de autochtone bevolking in 1641. Later trok Belfast veel hugenoten aan, die een wijdverspreide linnenindustrie opzetten. Belfast werd ook het centrum van het Ierse protestantisme.
De tegenstelling tussen de katholieke en protestante bevolkingsgroepen werd pas echt zichtbaar in de 19e eeuw. Sindsdien wordt de stad geplaagd door de verdeling tussen de katholieken en de protestanten, en werd hard geraakt in de strijd (The Troubles) tussen 1960 en 1997. De helft van de slachtoffers in deze periode viel in Belfast. Het vier-sterren Europe Hotel in het centrum werd ongeveer 30 keer getroffen door bomaanslagen van de IRA, en staat sindsdien bekend als het hotel met de meeste bomaanslagen in Europa. Sinds de wapenstilstand uit 1997 is het aantal gewelddadige uitbarstingen sterk gedaald, en is er hoop op een blijvende vrede.
Sinds die tijd heeft Belfast een groei doorgemaakt, met veel investeringen in het centrum (het is nu een voetgangersgebied met alle grote internationale winkels), een sportstadion en een modern theater (The Waterfront Hall).
- Sport
In de stad bevindt zich het voetbalstadion Windsor Park, waar het Noord-Iers voetbalelftal en Linfield FC hun thuiswedstrijden spelen. Het stadion heeft een capaciteit van 20.332 toeschouwers. Verder is ijshockey een populaire sport, en de Odyssey Arena vormt de thuishaven van de 'Belfast Giants'
Derry of Londonderry (Iers: Doire, wat eikenbos betekent) is een civil parish met de officiële titel van city, in het noorden van Noord-Ierland. Derry is na Belfast de grootste stad in Noord-Ierland. In 2001 had de stad Derry 83.652 inwoners. Ze ligt aan de rivier de Foyle, niet ver van de plaats waar die overgaat in Lough Foyle.
Sinds 2015 is de stad geen district meer op zich, maar na fusie met het voormalig district Strabane onderdeel van het district Derry and Strabane.
Rol in de burgeroorlog
De stad speelde samen met Belfast een belangrijke rol in de onlusten (the Troubles) tussen katholieken en unionisten in het laatste derde deel van de twintigste eeuw. De Slag van de Bogside van 12 tot 14 augustus 1969 wordt vaak aangehaald als het startschot van die onlusten. Ook Bloody Sunday, een dramatisch hoogtepunt in de onlusten, vond in Derry plaats. Vanaf 1991 was Derry echter rustiger dan andere brandhaarden.
Een opmerkelijk monument is de Peace Bridge (Vredesbrug) die sinds 25 juni 2011 zowel symbolisch als praktisch de overwegend unionistische wijk Waterside op de rechteroever van de Foyle verbindt met het overwegend katholieke stadscentrum op de linkeroever.
Controverse over de naam
De naam van de stad is een controversieel punt. De stad heet officieel Londonderry, maar de gemeente eromheen heet officieel Derry. In het dagelijks spraakgebruik is het meestal Derry. Britten en Noord-Ierse unionisten en protestanten zeggen soms Londonderry, Ierse nationalisten en katholieken zullen dat zelden zeggen. In de republiek Ierland kent men alleen Derry, en in de Ierse taal alleen Doire, in het Iers zal men zeer zelden Londaindoire horen. Het grootste deel van de inwoners van de stad is katholiek en gebruikt dus de naam Derry.
Er is een voorstel tot een compromis gedaan, "Derry/Londonderry" (uitgesproken als "Derry stroke Londonderry"). Hierdoor is de ironische benaming "Stroke City" in zwang geraakt.
The Troubles (Iers: Na Trioblóidí, Nederlands: "De Problemen") is het etnisch-nationalistische conflict in Noord-Ierland van de jaren 1960 tot de ondertekening van het Goede Vrijdag-akkoord op 10 april 1998. The Troubles is aangeduid als terrorisme, een etnisch conflict, een conflict met vele zijden, een guerrillaoorlog en zelfs een burgeroorlog. Ze worden vaak gezien als een strijd tussen protestanten en katholieken. Deze oorlog wordt ook wel de Noord-Ierse oorlog genoemd.
Oorsprong
Het conflict is terug te voeren naar 1609, de volksplanting van Ulster, waarbij land van katholieken werd afgenomen en aan (voornamelijk) protestantse Engelsen en Schotten werd overgedragen. Tussen 1641 en 1653 en later tussen 1689 en 1691 zorgden botsingen tussen beide bevolkingsgroepen tot bloedige conflicten. De Britse regering stelde specifieke penal laws in, waarmee religieuze, wettige en politieke rechten van iedereen afhankelijk gemaakt werden van lidmaatschap van de Church of Ireland, de staatskerk van anglicaanse signatuur.
In de latere achttiende eeuw werden die penal laws minder streng, waardoor katholieken weer land mochten kopen en huren. Protestantse zogenaamde "Peep O'Day Boys" voerden aanvallen uit, waardoor katholieken zich vanaf 1790 verenigden in "The Defenders" en tegenaanvallen plaatsen. Dit zorgde voor polarisatie en een drastische afname van hervormers binnen de protestantse bevolking, die tot dan toe meer en meer open hadden gestaan voor democratische hervormingen.
Vele presbyterianen, katholieken en liberale protestanten waren actief in de Society of United Irishmen, een beweging die geïnspireerd was door de Franse Revolutie, gericht op het beëindigen van de sektarische verdeling in Ierland en het oprichten van een Ierse Republiek, niet sektarisch en onafhankelijk van Groot-Brittannië. Het ideaal van de United Irishmen werd echter tenietgedaan door een mislukte Ierse rebellie van 1798 en de daaruit voortkomende repressie als ook het aanhoudende sektarische geweld tussen katholieken en protestanten. De Britse regering mobiliseerde de "hardline" protestanten tegen de vrijheidsbeweging. "The Orange Order", die in 1795 is opgericht, is een nog immer voortdurende manifestatie van deze mobilisering. Het gevolg was een permanente staat van verdeeldheid.
Het afschaffen van het Ierse parlement en het invoegen van Ierland in het Verenigd Koninkrijk in 1801 zorgden voor nog meer verdeeldheid. Daniel O'Connell zorgde ervoor dat de discriminatie van katholieken (en overige andersgelovigen) niet meer wettig was. De protestanten, bang om een minderheid in een katholiek Ierland te zijn, steunden de Britse regering. Het conflict was nu dus in twee kampen verdeeld, zij die de Act of Union aanhingen, de zogenaamde Unionisten en de Nationalisten. Dit is zo tot op de dag van vandaag. Aanvankelijk waren de Nationalisten en Unionisten nog tot compromissen bereid, maar dit verminderde sterk aan het einde van de 19e en begin 20e eeuw. Rond deze tijd kwam daar nog een economisch doel bij, omdat Ulster het meest geïndustrialiseerde deel van Ierland was en daarom erg afhankelijk van de (vrije) handel met Groot-Brittannië en het Britse rijk.
De verdeling van Ierland
Tegen 1910 stond Ierse (gelimiteerde) zelfbeschikking op het punt werkelijkheid te worden. De protestanten, bang voor hun eigen toekomst, tekenden het zogenaamde Ulster Covenant, waarin ze zelfbeschikking zouden bestrijden, desnoods met geweld. Hiertoe vormde men de paramilitaire Ulster Volunteer Force en importeerde wapens. Nationalisten vormden de Irish Volunteers, wiens doel was om zelfbeschikking te verkrijgen. De Britse regering had voor de Eerste Wereldoorlog het besluit genomen om Ierland zelfbeschikking te verlenen, maar door de oorlog werd dit naar de achtergrond geschoven.
De Paasopstand in 1916 zorgde dat het punt weer opvlamde, maar deze werd bloedig neergeslagen. Vijftien leiders van de zogenaamde Rising werden geëxecuteerd, waardoor Nationalisten verder radicaliseerden. In 1918 werd door Sinn Féin de Dáil (Iers Parlement) in Dublin opgezet, waarmee men zich afscheidde van het Verenigd Koninkrijk, hoewel dit nog niet werd erkend door andere landen. Een gewapende aanslag op twee politieagenten zorgde voor het begin van een guerrillaoorlog, waarin de Irish Republican Army (IRA) tegen Britse troepen streed. In het Anglo-Iers verdrag werd Ierland officieel verdeeld in Noord- en Zuid-Ierland. De Ierse Vrijstaat had echter nog geen onafhankelijkheid, die pas in 1949 kwam. Het was ook een bevestiging van de verdeling van de Ieren.
Noord-Ierland echter kreeg ook een regering, door Unionisten niet gevraagd, maar wel omarmd. Ook zagen ze de verdeling positief en een bevestiging van wat de meerderheid - binnen de grenzen van Noord-Ierland - wilde. De Nationalisten zagen dit echter als illegaal en tegen de wil in van de meerderheid van de Ieren. De Nationalisten binnen Noord-Ierland werden niet geïntegreerd in de protestante bevolking. De Nationalisten weigerden de politieke situatie te accepteren, waarin de wortels liggen voor het conflict in de jaren 60.
Hoe The Troubles begonnen
Tot 1966 was het relatief vredig in Noord-Ierland (en de republiek), maar dat jaar zag de opleving van de Ulster Volunteer Force, een illegale paramilitaire organisatie, in antwoord op een schijnende opleving van de IRA tegen de tijd van de 50e verjaardag van de Paasopstand. De UVF voerde drie moorden uit voordat de daders opgepakt en gestraft werden, echter bleef de groep zelf bestaan. Veelal wordt de start van The Troubles in 1968 gezien, toen de Northern Ireland Civil Rights Association (NICRA) een vredige mars hield. Men had hierbij gekeken naar het succes van Dr. Martin Luther King, waarbij de NICRA de misstanden ten opzichte van de katholieken en de klachten van de nationalisten weer onder de aandacht wilde brengen. Ian Paisley en andere Unionisten zagen de NICRA als een dekmantel voor de IRA en noemde het een "Trojaans Paard". Velen zagen niks in een gelijkheid tussen protestanten en katholieken in Noord-Ierland. Geweld brak uit bij verscheidene Burgerrechtmarsen, waarin protestantse loyalisten de protesteerders aanvielen met knuppels. De politie (de Royal Ulster Constabulary) werd beschuldigd van het verdedigen van de loyalisten en het toestaan van het geweld.
Het geweld tegen de protesteerders kwam onder meer voort uit het zwartmaken van hen door verschillende leiders binnen de protestantse samenleving, die beweerden dat de IRA achter de NICRA zat en dat ze bovendien een hernieuwde gewapende campagne wilden beginnen. Feitelijk was de IRA op dat moment onderbezet, had weinig wapens, weinig aanhang en probeerde (uit noodzaak) hun gelijk op niet gewelddadige manier te krijgen. Sterker nog, de eerste bommen die afgingen ten tijde van The Troubles, waren door de UVF in scène gezet om daarmee het gelijk over de beweringen tegen de IRA kracht bij te zetten.
In 1969 werd de onrust erger, waarbij barricades werden opgericht in gebieden van Derry en Belfast waar veel nationalisten woonden. Het conflict mondde uit in de zogenaamde Slag van de Bogside tussen 12 en 14 augustus in een wijk van Derry, waarin een protestantse mars langs de stadsmuren in een confrontatie uitmondde met de katholieke bewoners van de Bogside en de politie. De Britse regering reageerde door troepen te sturen. De slag zorgde voor veel sektarisch geweld in Belfast, Newry, Strabane en andere plaatsen, waarbij huizen verbrand werden en mensen gedood werden. De nationalisten beschuldigden de politie van hulp aan (of in ieder geval het niet tegenhouden van) loyalisten tijdens de schermutselingen. De IRA kreeg veel kritiek doordat men de katholieke bevolking van Belfast niet had verdedigd. Volgens een katholieke priester was de IRA een afkorting voor "I Ran Away" (Ik rende weg). Het resultaat was dat er zeven doden te betreuren waren, 750 gewonden en 1505 katholieke families uit hun huizen verdreven werden (vijf keer zoveel als uitgedreven protestanten).
De Noord-Ierse regering vroeg de Britten om troepen te sturen, deels gedreven door berichten dat de Ierse regering militaire interventie overwoog om de katholieke buurten in Derry te beschermen. De nationalisten verwelkomden aanvankelijk het leger, omdat ze de politie niet vertrouwden. Na hardhandig optreden door het leger daalde echter ook het vertrouwen in het leger.
Veel Unionisten zien de burgerrechtenbeweging als de oorzaak achter The Troubles. Zij beweren dat het de regering destabiliseerde en een gat achterliet dat opgevuld werd door paramilitaire groeperingen. Anderen - voornamelijk (maar niet exclusief) nationalisten - zien de weerstand tegen de burgerrechtenbeweging door Ian Paisley en andere loyalisten als een symptoom van het sektarische systeem van de regering, dat corrupt was en daardoor wel moest vallen.